En waar kom jij vandaan?
Oorsprong Schotse Hooglander
Tja, ze heten Schotse Hooglanders …
Laat ons beginnen met het overduidelijke: de Highlander is een Schots, weerbaar runderras. Het vindt zijn oorsprong in de Schotse hooglanden en de Buiten-Hebriden, een eilandengroep aan de noordwestkust van Schotland. Ze komen dus uit het ruige Noorden en van eilanden waar koude wind en regen vrij spel hebben.
Door natuurlijke selectie waarbij enkel de sterkste en meest aangepaste dieren overleven, is het ras uitgegroeid tot wat het nu is.
En het ìs een sterk ras dat de meedogenloze weersomstandigheden van de Schotse eilanden en Highlands trotseert. Daar waar andere rassen niet bestand zijn tegen koud weer, hevige regenval, sterke wind en sneeuw, voelt de Hooglander zicht helemaal in zijn element in dit klimaat. Zelfs bij de geboorte kunnen de kalfjes er al goed tegen. Het is helemaal niet ongewoon dat kalfjes zelfs putje winter geboren worden.
kaart van Scotland in Europa en uitvergroting van Schotland met boven aan de westkust de Buiten-Hebriden (A), langs de westkust de Binnen-Hebriden (A) en centraal de Highlands (B)
bronnen:
https://www.ebay.co.uk/itm/A4-Reprint-of-Old-Map-European-Great-Britain-Map-/192878970018
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:1799_Clement_Cruttwell_Map_of_Scotland_-_Geographicus_-_Scotland-cruttwell-1799.jpg
De Schotse Hooglander stamt af van de Egyptische longhorn, die door Neolithische boeren, toen die door Afrika noordwaarts naar Europa migreerden, in 2000 V.Ch. naar Brittanië werden gebracht.
bron:
https://artsandculture.google.com/asset/nebamun’s-cattle-fragment-of-a-scene-from-the-tomb-chapel-of-nebamun/ZwHSeXSNxQJnFQ
Highlanders leverden een belangrijke bijdrage aan de economie van Schotland. Oorspronkelijk werden ze door kleine boeren in Schotland als “huiskoe” gehouden, voor melk en ook voor het vlees. Uiteindelijk werden ze voornamelijk gefokt voor vlees en in heel Groot-Brittanië verkocht.
De Schotse Hooglander is één van de oudste rassen ter wereld, gewoonweg omdat ze het oudste geregistreerd ras zijn. “The Highland Cattle Registry” of “Herd Book” gaat terug tot in 1885 en is het oudste stamboek ter wereld dat bovendien tot op de dag van vandaag nog wordt bijgehouden. Bij archeologisch onderzoek, werden stukken gevonden die bewijzen dat het ras al in 6de eeuw voorkwam in Schotland. De vroegste geschreven bewijzen gaan terug tot de 12de eeuw.
The Highland Cattle Registry maakte in het begin onderscheid in twee types.
- Enerzijds was er de zwarte, originele variant die vooral op de Buiten-Hebriden leefde, een beetje kleiner was, een langere vacht had en gehard was tegen de guurste weersomstandigheden. Dit ras was beter gekend als “Black Cattle”, de “West Highland” of “Kyloe”. De naam Kyloe werd afgeleid van het gebruik om de kudde bij het verplaatsen naar de veemarkt door “kyles” te leiden. Kyles zijn baaien of enge zeearmen.
hoe kyles in Schotland er uit zien
bron:
https://www.argyllcruising.com/gallery/#180-gallery/3373
- Het tweede type kwam vooral voor op het vasteland, was wat groter (door de voedingrijkere bodem waar ze graasden) en had een blonde (“dun”) of rode vacht. Dit type was gekend als de “Mainland”.
Tegenwoordig wordt er geen onderscheid meer gemaakt tussen de West Highland en de Mainland en wordt er enkel over “Highland cattle” gesproken.
Hoewel een groep runderen in het algemeen een kudde wordt genoemd, is dit niet zo bij Schotse Hooglanders. Een groep Highlanders wordt een “fold” genoemd. Ook deze naam is afgeleid van een oud gebruik. Schotse Hooglanders werden in de winter verzameld in open beschuttingen die hen ’s nachts moesten beschermen tegen de weersomstandigheden. Deze beschuttingen, die werden gemaakt van opeengestapelde stenen die een muur vormden, werden “folds” genoemd.
bron:
http://www.merchantandmakers.com/wp-content/uploads/2014/11/Merchant-and-Makers-Dry-Stone-Walls-33-Sheep-pen-nr-Buttertubs-Pass-Yorkshire-Dales.jpg
Vandaag is de Schotse Hooglander het meest gekend met rode of bruine vacht. Maar origineel en tot 1849 was het grootste deel dus zwart van kleur. Het verhaal gaat dat Queen Victoria in de jaren 1840 tijdens een bezoek aan Schotland liet verstaan dat ze de rode versie mooier vond en daarop het bevel gaf meer rode Schotse Hooglanders te kweken.
In 1954 gaf de huidige Queen Elizabeth II opdracht tot het houden van Highland cattle op Balmoral Castle in Schotland. Tot op de dag van vandaag worden nog steeds Schotse Hooglanders op haar kasteeldomein gefokt. Haar fold wordt beschouwd als één van de meest kwaliteitsvolle in het Verenigd Koninkrijk en in de wereld.
“Balmoral” door Joseph Denovan Adam senior. 1876-1877
bron:
https://www.ngv.vic.gov.au/explore/collection/work/3691/
Queen Elizabeth en prins gemaal Philippe met hun Highland runderen op Balmoral in 1972
bron:
Getty Images/Fox Photos
sources:
Highland Cattle Registry
Merchant and Makers The
National Gallery of Victoria
Getty Images
wikipedia.org
https://www.rabbies.com/en/blog/highland-cow-more-just-hairy-face